Nu er een definitieve streep is gezet door pensioen opbouwen in eigen beheer, zult u de komende tijd de nodige beslissingen en acties moeten ondernemen. In vier etappes koerst u door de belangrijkste aandachts- en actiepunten.
Stap 1: Actie vóór 1 juli 2017
Het pensioen in eigen beheer is per 1 april definitief afgeschaft. De zogenoemde coulancetermijn van drie maanden is inmiddels ingegaan. Dat betekent dat u nog tot 1 juli 2017 de tijd heeft om uw pensioenopbouw in de bv te beëindigen. Daarbij moet u denken aan onder andere het premievrij maken van het in eigen beheer opgebouwde pensioen, het aanpassen van de pensioenbrief en het, indien gewenst, terughalen van een extern verzekerd pensioendeel.
Let op! Vanaf 1 juli kunt u geen pensioen in eigen beheer meer opbouwen.
Let op! Voor het terughalen van een extern verzekerd pensioendeel naar eigen beheer, is het voldoende dat de verzekeraar uw verzoek om overdracht uiterlijk op 30 juni aanstaande heeft ontvangen. De verdere afhandeling kan dan, binnen de gebruikelijke termijnen, na die datum plaatsvinden.
Stap 2: Aan u de keuze
De komende drie jaar (2017, 2018 en 2019) kunt u gaan kiezen wat u met uw reeds in eigen beheer opgebouwde pensioen wilt gaan doen. U kunt kiezen uit de volgende drie mogelijkheden:
1. Het pensioen tegen fiscale waarde afkopen met een belastingkorting;
2. Het pensioen tegen fiscale waarde omzetten in een oudedagsverplichting;
3. Het pensioen in eigen beheer ongewijzigd laten. Verdere opbouw is echter niet meer mogelijk.
Alle drie de mogelijkheden kennen voor-en nadelen. Besluit u voor afkoop en doet u dit nog in 2017, dan krijgt u een belastingkorting van 34,5%. In 2018 is dit 25% en in 2019 bedraagt de belastingkorting 19,5%. Een belastingkorting klinkt aantrekkelijk, maar is dat niet altijd. Bovendien moet u toch over een fors bedrag direct belasting betalen en dat geld is wellicht niet beschikbaar. Afkoop is dan niet mogelijk.
Besluit u voor omzetten in een oudedagsverplichting, dan houdt u het geld en uw aanspraak voor de oude dag nog binnen de bv. Na omzetting mag u de oudedagsverplichting echter, op de jaarlijkse oprenting na, niet verder meer aanvullen. Doordat de rente op sparen momenteel erg laag is, zal de oudedagsverplichting met de jaarlijkse oprenting niet hard groeien. Het is dus onzeker hoeveel ‘pensioen’ uw bv later aan u kan uitkeren. U mag de oudedagsverplichting ook gebruiken voor een lijfrente bij een bancaire instelling of een verzekeringsmaatschappij. Deze omzetting van oudedagsverplichting naar lijfrente kan tot aan uw pensioendatum op ieder gewenst moment.
Let op! Het is ook mogelijk om de oudedagsverplichting alsnog af te kopen. Doet u dat in 2017, 2018 of 2019 dan kunt u nog profiteren van de belastingkorting. Na 2019 bent u bij afkoop over de volledige oudedagsverplichting loonbelasting en revisierente verschuldigd.
Besluit u om uw pensioen in eigen beheer ongewijzigd te laten, dan blijft alles bij het oude, maar wel zonder verdere opbouw. De jaarlijkse actuariële oprenting van de reeds opgebouwde pensioenrechten is wel verplicht en, afhankelijk van de pensioentoezegging, is jaarlijkse indexering ook nodig. Door het ongewijzigd laten van uw pensioen in eigen beheer blijft het verschil tussen de commerciële en fiscale waarde van uw pensioenaanspraak bestaan.
Let op! Houdt u het pensioen in eigen beheer in stand, pas dan extra op met dividenduitkeringen. Een dividenduitkering is alleen mogelijk als er voldoende vermogen in uw bv is en blijft voor de dekking van het pensioen. Daarbij speelt niet de fiscale waarde van de pensioenverplichting een rol, maar de commerciële waarde.
Stap 3: Overleg met uw partner
Kiest u voor afkoop van uw pensioen in eigen beheer of voor omzetting in de oudedagsverplichting, vergeet dan uw partner niet. Omdat dit ook gevolgen heeft voor zijn of haar pensioenrechten moet uw partner en eventueel ook uw ex-partner instemmen met uw keuze. Om mogelijke problemen in de toekomst te voorkomen, zijn goede afspraken noodzakelijk.
Omdat uw partner zijn of haar rechten verliest op een deel van het in eigen beheer opgebouwde ouderdomspensioen (partnerpensioen) moet ook worden nagedacht over een mogelijke compensatie. Afhankelijk van het huwelijksgoederenregime (gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden) is een passende compensatie zelfs geboden, omdat anders sprake kan zijn van een (belaste) schenking.
Let op! Of en hoe hoog een eventuele compensatie aan uw partner moet zijn, hangt af van uw persoonlijke situatie. Gangbare regels zijn hiervoor niet te geven. Voor een passende compensatie is directe betaling echter niet vereist.
Stap 4: Stel de Belastingdienst op de hoogte
Kiest u ervoor om uw pensioen in eigen beheer af te kopen dan wel om te zetten in een oudedagsverplichting, dan moet u dit kenbaar maken aan de Belastingdienst en wel binnen één maand na het tijdstip van afkoop of omzetting. Daarvoor dient een speciaal informatieformulier waarmee u diverse gegevens aanlevert bij de Belastingdienst, zoals: persoonsgegevens, gegevens van uw bv, de datum van afkoop of omzetting en de commerciële en fiscale balanswaarde van uw pensioenaanspraak op vier verschillende momenten. Heeft u gekozen voor omzetting in een oudedagsverplichting, dan moet u in het informatieformulier aangeven of u samen met uw partner afspraken heeft gemaakt over de verdeling van deze oudedagsverplichting ingeval van echtscheiding.
Let op! Het is belangrijk dat u binnen één maand na het tijdstip van afkoop of omzetting van uw pensioen in eigen beheer, aan uw informatieplicht voldoet. De Belastingdienst beschouwt uw pensioenaanspraak anders als ‘onzuiver’, waardoor u loonbelasting moet betalen over de commerciële waarde van de gehele pensioenaanspraak en ook nog eens 20% revisierente bent verschuldigd.
Het informatieformulier moet niet alleen door uzelf worden ondertekend, maar ook door uw partner. Met die ondertekening geeft uw partner aan de Belastingdienst te kennen dat hij/zij het eens is met de keuze voor afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer. Ook een eventuele ex-partner, die nog steeds recht heeft op een deel van de pensioenaanspraak, zal het informatieformulier moeten tekenen. Er moet per (ex-)partner een formulier worden ingevuld.
Let op! Kan of wil de (ex-)partner niet meetekenen, dan blijft uw pensioenverplichting premievrij op de balans van de bv staan. Afkoop dan wel omzetting is in dat geval niet mogelijk.
